Wat is ex-dividend gaan en waarom gaat de koers dan omlaag?

De meeste, maar zeker niet alle, bedrijven die aandelen en/of obligaties uitgegeven hebben, geven de houders van het waardepapier (meestal) eenmaal per jaar een dividend. Dat is een vergoeding voor het beschikbaar gestelde vermogen. Het moment dat bepaald is dat én hoeveel dividend wordt uitgekeerd heet "ex-dividend gaan". De koers duikelt dan meteen naar beneden. Hoe komt dat eigenlijk?

Ex-dividend gaan

Of een organisatie aan haar aandeel- of obligatiehouders dividend uitkeert is een keuze. Het maakt uiteindelijk voor het rendement niets uit. Beginnende beleggers begrijpen hier meestal niets van. Want als geen dividend wordt uitgekeerd mis je toch geld?

Vanaf het moment dat bepaald is dát er dividend wordt uitgekeerd moet uitgezocht worden wie recht heeft op dit dividend. Dit uitzoekwerk kost enige administratieve tijd. Het moment dat dit recht op dividend wordt bepaald, dus feitelijk uitgezocht wordt wie de eigenaren van de aandelen of obligatiehouders zijn, wordt ex-dividend genoemd. Een koper die zich vanaf dat moment aandient zal geen recht meer hebben op dit dividend.

Vist een koper dan achter het net? Nee, want het aandeel of obligatie wordt een stuk goedkoper waardoor niemand een voor of nadeel heeft. We nemen een fictief en makkelijk voorbeeld met mooie ronde en kleine getallen.

Een aandeel kost vlak voor het ex-dividend gaan 100 euro. Het bedrijf heeft 1000 aandelen uitstaan. De raad van commissarissen heeft bepaald dat er dividend wordt uitgekeerd. Men kiest er voor om 4 euro uit te keren per aandeel. Vlak voor de dividend uitkering was de waarde van het bedrijf 1000 aandelen x 100 euro = 100.000 euro. Wanneer het dividend van 4 euro wordt uitgekeerd, moet het bedrijf 1000 aandelen x 4 euro = 4000 euro uit zijn kas nemen en wordt de waarde van het bedrijf dus minder.

De waarde van het bedrijf is dus met 4000 euro afgenomen en is dus nu 100.000 - 4.000 = 96.000 euro waard. Uitgaande van de 1000 aandelen, is het aandeel na de dividenduitkering dus 96.000 euro bedrijfswaarde / 1000 aandelen = 96 euro waard. De koers van dit fictieve aandeel is dus met 4 euro gedaald. En dat is precies de waarde van het uitgekeerde dividend per aandeel.

Vanuit het perspectief van een potentiële koper van dit aandeel is dit ook logisch: wanneer deze vlak voor de dividend uitkering het aandeel had gekocht moest hij 100 euro betalen. Na de dividenduitkering had hij 4 euro dividend + 96 euro, de waarde van het aandeel wat samen weer 100 euro maakt. Hij verliest niets en wint niets.

Had de potentiële koper gewacht tot direct na de dividenduitkering, dan betaalde hij maar 96 euro voor het aandeel. Hij miste immers die 4 euro van het dividend. Maar die 96 euro is precies de juiste waarde van het aandeel gezien de waarde van dit bedrijf.

Dit verklaard dus het koerssprongetje naar beneden zodra een obligatie of aandeel ex-dividend gaat. De feitelijke waarde van het aandeel voor en na ex-dividend is gelijk alleen is een deel van de waarde in de vorm van dividend naar de bezitter gevloeid.